GIẢI PHÁP CHIẾU SÁNG NHÀ XƯỞNG
I. CHIẾU SÁNG LÀ MỘT TRONG CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN GIÁ TRỊ CỦA DOANH NGHIỆP
Chiếu sáng công nghiệp chất lượng cao không chỉ phù hợp với những môi trường khắc nghiệt trong các nhà máy, cắt giảm chi phí năng lượng, mà còn tạo ra một môi trường trực quan thoải mái, giúp người lao động giảm bớt sự mệt mỏi của công việc kéo dài, giữ cho điều kiện làm việc tốt, sản xuất hiệu quả, cải thiện tỷ lệ làm việc sai sót và tai nạn lao động được cắt giảm, cuối cùng là cải thiện hiệu suất của doanh nghiệp.
1. YÊU CẦU CHUNG CỦA CHIẾU SÁNG NHÀ XƯỞNG CÔNG NGHIỆP
YÊU CẦU CHUNG CỦA MÔI TRƯỜNG ÁNH SÁNG
· Đảm bảo độ rọi yêu cầu cho từng vị trí làm việc.
· Phân bố độ chói trong không gian chiếu sang, tránh gây chói loá cho người làm việc
· Tạo hướng ánh sang thích hợp, không bị bóng che.
· Nhiệt độ màu của ánh sang phù hợp với công việc và màu sắc các bề mặt tại nơi làm việc.
· Độ hoàn màu của ánh sang phù hợp với từng công việc.
· Giảm sự nhấp nháy ánh sang của các loại bong đèn.
. Giảm số lần bảo dưỡng, sửa chữa gây ảnh hưởng đến sản xuất.
· Duy trì các thong số ánh sang trong suốt thời gian sử dụng.
2. ĐỘ RỌI YÊU CẦU: (tham khảo TCVN-7114-2002)
– Thiết kế chiếu sang với độ rọi hợp lý giúp nâng cao hiệu suất lao động và chất lượng sản phẩm.
– Theo W.J. Van Bommel, khi tăng đội rọi từ 100lux lên 300lux khả năng hoạt động thị giác tăng 8% giúp cho tăng năng suất lao động và chất lượng sản phẩm.
|
Loại Công Việc |
Mức Độ Rọi (Lux) |
Tăng Khả Năng |
Giảm Lượng Phế Phẩm |
|
|
Trước |
Sau |
|||
| Lắp ráp máy ghi hình |
170 |
1000 |
7 |
– |
| Cắt, chặt da |
350 |
1000 |
8 |
– |
| Lắp ráp cơ khí |
100 |
1000 |
30 |
18 |
| Lắp ráp hoàn chỉnh thiết bị |
500 |
1500 |
28 |
– |
| Công nghiệp luyện kim |
300 |
2000 |
16 |
29 |
| Lắp ráp các sản phẩm siêu nhỏ |
1000 |
4000 |
– |
90 |
| Công nghệ dệt |
250 |
1000 |
7 |
– |
Bảng 1: kết quả tăng khả năng lao động thị giác và giảm số lượng phế phẩm sau
khi tang độ rọi chiếu sáng đối với một số loại hình công việc và ngành nghề.
|
Loại Công Việc |
Tỷ Lệ Mệt Mỏi Thị Giác (%) Tại Các Mức Độ Rọi Khác Nhau |
||
|
100 lux |
200 lux |
600 lux |
|
|
Khoan |
77 |
33 |
33 |
|
Rũa |
75 |
50 |
18 |
|
Đột dập |
65 |
65 |
22 |
|
Cắt |
90 |
72 |
12 |
|
Cưa |
98 |
44 |
3 |
Bảng 2: tỷ lệ mệt mỏi thị giác tương ứng với từng mức độ rọi khác nhau.
Các nhà khoa học Đức cũng nghiên cứu tương quan giữa độ rọi chiếu sáng và tai nạn lao động thông qua phân tích 347 trường hợp tai nạn lao động có liên quan đến chiếu sáng, thể hiện trong biểu đồ dưới đây.
3. YÊU CẦU VỀ THUỘC TÍNH ÁNH SÁNG
| NHIỆT ĐỘ MÀU YÊU CẦU Chọn nhiệt độ màu theo tính chất công việc và theo độ rọi yêu cầu(theo biểu đồ kruithof) |
ĐỘ HOÀN MÀU Ánh sáng có độ hoàn màu cao giúp cho các vật thể có được màu sắc trung thực |
 |
 |
4. ĐỘ NHẤP NHÁY:
Các đèn phát sáng sử dụng trực tiếp dòng điện xoay chiều có thể gây ra sự nhấp nháy hoặc hiệu ứng hoạt nghiệm hoặc cả hai.
Sự nhấp nháy ở tần số dòng điện 50Hz thường khó nhận thấy nhưng vô hình tạo ra sự mỏi thị lực
Hiệu ứng hoạt nghiệm sảy ra trên các máy móc hoặc vật chuyển động quay nếu công việc yêu cầu chú ý đặc biệt. Sự nguy hiểm sảy ra có thể gây cảm giác vận tốc bị giảm, ngừng quay hoặc quay ngược, đây là yếu tố nguy cơ tiềm ẩn.
Việc sử dụng đèn LED (nguồn phát sang điện 1 chiều) có thể loại bỏ các nguy cơ này
II. THIẾT KẾ CHIẾU SÁNG NHÀ XƯỞNG, NHÀ KHO
1. CHỌN LOẠI ĐÈN THÍCH HỢP
Tùy theo tính chất, yêu cầu và đặc tính nhà xưởng có thể chọn các loại đèn sau:
| ĐÈN HIGHBAY | ĐÈN ĐA NĂNG 1 | ĐÈN PHA | ĐÈN LED DÀI |
 |
 |
 |
 |
| Phù hợp các nhà xưởng có nhiều bụi (như ngành gỗ), kho chứa. | Phù hợp công việc yêu cầu nhiệt độ màu và độ hoàn màu cao | Phù hợp các nhà xưởng có môi trường khắc nhiệt. | Phù hợp phòng sơn, may mặc, điện tử |
* Tất cả các đèn đều dùng:
– Chip phát sang Nichia – Nhật bản
– Mạch điện Meanwell – Đài loan.
– Vỏ đèn : nhôm hợp kim, anode bảo vệ bề mặt.
2. TÍNH TOÁN SƠ BỘ
Số lượng đèn được tính toán theo công thức sau:
Trong đó:
– N là số lượng đèn cần.
– Độ rọi tính bằng Lux, giá trị xác định theo TCVN-7114-2002
– Thông lượng – quang thông của đèn được cho trong thông số kỹ thuật của mỗi đèn
– CU: hệ số sử dụng của đèn – lấy 0.95 đối với các đèn của Potech
– LLF: Hệ số thất thoát ánh sáng (do sự suy giảm ánh sang, bụi bám…) – lấy 0.92 cho đèn của Potech
3. THIẾT KẾ CHIẾU SÁNG BẰNG PHẦN MỀM DIALUX
KẾT QUẢ TRẮC QUANG
Tổng quang thông đèn : 216.000 lm, số lượng đèn: 18, độ cao treo đèn : 7.5m
Tổng công suất : 1.800 W
Hệ số giảm ánh sáng : 0,80
Khoảng cách giữa các đèn : 7m x 7m
|
Surface |
Độ rọi trung bình [lx] |
Hệ số phản xạ [%] |
Độ chói [cd/m2] |
||
|
Trực tiếp |
Gián tiếp |
Tổng |
|||
|
mặt làm việc |
225 |
41 |
266 |
/ |
/ |
|
Nền |
201 |
38 |
240 |
20 |
15 |
|
Trần |
0.00 |
50 |
50 |
80 |
13 |
|
Tường |
38 |
44 |
82 |
50 |
13 |
Độ đồng đều trên toàn bộ diện tích nhà xưởng u0: 0,6
Emin / Emax: 0,65
Độ rọi (theo LG7): Tường: 0,289, Trần: 0,188.
Specific connected load: 1.8 W/m² = 0.69 W/m²/100 lx (Diện tích nhà xưởng: 1000 m²)
4. THIẾT KẾ CHIẾU SÁNG SỬ DỤNG ĐÈN TUÝP CÔNG NGHIỆP
